Als je in de wereld van planten stekken duikt, kan het je misschien gaan duizelen. Moederplant, luchtwortels, kopstek, perliet, zaai- en stekgrond… wat heeft dat allemaal te betekenen? Hieronder vind je een woordenlijst met veelvoorkomende termen en hun betekenis.
Stekken
Stekken is het vermeerderen van een plant door middel van een afgesneden plantendeel. Het is een manier van ‘vegetatieve vermeerdering’, een vorm van ongeslachtelijke voortplanting. Ook enten en klonen vallen hieronder. In principe kunnen alle delen van een plant hiervoor gebruikt worden, maar per plant zijn er verschillende manieren om te stekken.
Moederplant
De oorspronkelijke plant waar je je stekken van neemt, wordt de moederplant genoemd. Planten die gezond en sterk zijn en nieuwe groei vertonen, kun je het beste uitkiezen om te stekken. Kies bij voorkeur een gedeelte van de plant waar geen bloem aan zit.
Eenzaadlobbigen (monocotylen) en Tweezaadlobbigen (dicotylen)
In de plantenwereld bestaan eenzaadlobbigen (monocotylen) en tweezaadlobbigen (dicotylen). Planten uit de tweede groep zijn geschikt om te vermeerderen uit plantendelen, zoals bladeren of stengels. Bij eenzaadlobbigen lukt dit niet. Onder die groep vallen bijvoorbeeld lelies, orchideeën, tulpen, palm-soorten en de Strelitzia (Paradijsvogelbloem). Deze laatste groep kun je wel stekken door middel van scheuren.
Kopstek, tussenstek, stengelstek, bladstek
Zoals gezegd zijn er verschillende manieren om te stekken. Van sommige planten kun je alleen een kopstek nemen, andere planten kun je ook vermeerderen door middel van een enkel blad of een stuk stengel.
Scheuren, delen, marcotteren, afleggen
Scheuren, delen, marcotteren en afleggen zijn verschillende manieren om je plant te vermeerderen.
Luchtwortels
Sommige planten maken wortels aan boven de grond. Dit zijn lucht- of hechtwortels. Met deze wortels kunnen planten zich bijvoorbeeld vasthechten aan een boomstam, om zo gemakkelijker het licht te bereiken. Andere luchtwortels groeien naar beneden en veranderen daar in gewone wortels zodra ze de aarde raken.
Waterwortels
Stekken in water vormen witte, dikke en weinig vertakte wortels. Ze hoeven niet actief op zoek naar water en worden daarom wel eens ‘lui’ genoemd.
Grondwortels
Stekken in aarde vormen grondwortels. Dit zijn donkere, dunne en veel vertakte wortels, geschikt om actief water en voeding te zoeken.
Oog
Een oog is een verdikking op de stengel, waarop een plant opnieuw kan uitlopen.
Zaai- en stekgrond
Je kunt je stekken in gewone potgrond planten, maar er bestaat ook speciale zaai- en stekgrond. Het verschil tussen deze soorten is dat aan laatstgenoemde zand is toegevoegd, waardoor het mengsel luchtig wordt. Hierdoor hoeven beginnende wortels zich niet door stevige potgrond heen te worstelen én kun je je stekken gemakkelijk uit de aarde halen als je ze wil verpotten. Zaai- en stekgrond houdt beter water vast dan potgrond en bevat geen meststoffen. Een teveel aan voeding kan er namelijk voor zorgen dat de wortels van je stekken verbranden. In zaai- en stekgrond kunnen ze rustig uitgroeien tot stevige planten.
Perliet
Perliet is een poreus en lichtgewicht vulkanisch gesteente dat wordt toegevoegd aan potgrond voor luchtigheid en goede waterafvoer. Het is vooral geschikt voor planten die niet te nat willen staan.
Vermiculiet
Vermiculiet is een vulkanisch gesteente dat goed vocht en voedingsstoffen kan vasthouden en langzaam kan afgeven. Het wordt toegevoegd aan potgrond voor luchtigheid en zuurstofrijke grond.
Hydrokorrels
Hydrokorrels zijn kleikorrels met een poreus oppervlak, geschikt als drainagelaag onder in een bloempot of als afdekking van de potgrond ter voorkoming van uitdroging.
Stekpoeder
Stekpoeder bevat groeihormonen, die ervoor zorgen dat je stekken beter wortelen en beschermd zijn tegen ziekten en schimmels.
