Bokashi: mijn ervaring met het fermenteren van keukenafval

In onze tuin is weinig ruimte voor een composthoop. Bokashi is een alternatief dat minder ruimte inneemt en bovendien geurloos is. Ik testte deze manier om etensresten te verwerken uit in onze keuken en zette de voor- en nadelen van bokashi maken voor je op een rij.

Wat is bokashi?

Bokashi is een manier om keukenafval te verwerken tot mest en voeding voor je (kamer)planten. Dit gebeurt reukloos en is dus ook geschikt om in de keuken of op je balkon te doen. Je mengt in een luchtdichte emmer je keukenresten met bokashi-starter: tarwezemelen met micro-organismen die zorgen dat er een fermentatieproces op gang komt. Bokashi is een Japans woord en betekent ‘goed gefermenteerd organisch materiaal’.

Hoe werkt het?

Zelf test ik de bokashi-emmer in de keuken. De emmer is klein genoeg om in een keukenkastje te zetten, bijvoorbeeld onder de gootsteen. Een belangrijk pluspunt van de emmer: er komen inderdaad geen geurtjes vrij. Op ons aanrecht hebben wij een klein bakje staan waarin we ons keukenafval verzamelen. Normaal gooi ik dit buiten in de GFT-bak, nu snij ik het een keer per dag in kleine stukjes en verzamel het in de bokashi-emmer.

Iedere laag keukenafval dek ik af met een laagje starter. Na een paar dagen kan ik vocht aftappen via het kraantje aan de onderkant. Dit vocht is rijk aan gezonde bacteriën, anti-oxidanten, vitaminen en enzymen en geef ik verdund als voeding aan mijn kamerplanten. Er komt wel meer vocht vrij dan dat ik kan gebruiken, en bewaren kan niet, dus af en toe spoel ik het ook gewoon weg via de gootsteen. Het sap heeft een reinigende werking, dus je doet er ook je afvoer een plezier mee. Na twee weken is onze emmer vol en zet ik hem weg in de garage, zodat de resten nog tien dagen kunnen fermenteren. Deze resten graaf ik vervolgens in in onze tuin. In de tussentijd gebruik ik de tweede emmer om ons afval weg te gooien.

Voordelen van bokashi

• Door je keukenresten te fermenteren en in je tuin in te graven heb je minder afval.
• Het afgetapte vocht kun je verdund (10 ml vocht op 1 liter water) gebruiken als voeding voor je (kamer)planten of onverdund als ontstopper of reiniger voor je afvoerputjes of toilet.
• Een bokashi-emmer is compacter dan een composthoop en bovendien komen er geen geurtjes vrij. Het maken van bokashi is daardoor ook geschikt voor mensen met een kleine tuin of balkon.
• Een zak met twee kilo bokashi-starter kost maar een paar euro en is voldoende voor vier tot vijf maanden fermenteren.

Nadelen van bokashi

• Het grootste nadeel van bokashi vind ik het feit dat ik al het materiaal in kleine stukjes moet snijden (maximaal vijf bij vijf centimeter). De verleiding om alles ongesneden in de GFT-container te gooien is af en toe groot.
• Niet al het organische restafval mag in de bokashi-emmer worden gegooid, bijvoorbeeld beschimmelde etensresten en grote botten. Het grootste gedeelte van ons keukenafval mag gelukkig wel in de emmer, zelfs koffiefilters en theezakjes.
• Bokashi-afval ziet er precies hetzelfde uit als hoe je het in de emmer stopt. Je verwerkt dus herkenbare keukenresten in je tuin. Per m² tuin kun je 1 of 2 kilo bokashi per jaar ingraven, dus met een kleine tuin heb je misschien te veel afval.
• Als je geen tuin hebt, kun je weinig met de gefermenteerde resten. Je gebruikt dan alleen het vocht dat je om de paar dagen of wekelijks kunt aftappen als voeding voor je kamerplanten.

Bokashi kopen

Een bokashi-starterset bestaat uit twee bokashi-keukenemmers en een zak met twee kilo bokashi-starter. Deze hoeveelheid starter is genoeg voor ongeveer vier tot vijf maanden. Je ontvangt ook accessoires: een spatel om de etensresten evenredig in de bak te verdelen, een maatschepje voor de bokashi-starter en een een bakje om het vocht af te tappen. In totaal ben je ongeveer € 65 kwijt aan een starterset.

Bestel bokashi-keukenemmers